نقد و واکاوی اگریتوریسم (گردشگری مزرعه) در توسعه اقتصادی مناطق روستایی شهرستان فریمان
فعالیت میدانی:
۱_حسن صادقی یونسی(مدرس مدیریت گردشگری و جغرافیا_ پیام نور فریمان)
۲_اکرم سلاطینی اسلامیه(مدرس دانشگاه آزاد اسلامی مرکز فریمان)
۳_طوبی صادقی یونسی(دانش آموخته گروه هنر(مقطع کارشناسی ارشد) دانشگاه تربیت مدرس تهران
(قسمت اول)
با تشکر از: مهندس رضا عزیزی
سید مصطفی و سید علی رضا عالمی

☀️گردشگری مزرعه در دنیا با نام اگریتوریسم(agritourism) یا گروتوریسم شناخته می‌شود و بسیاری معتقد هستند این نوع گردشگری باعث مهاجرت معکوس از شهرها به روستاها می‌شود. گردشگـری مزرعه یا کشاورزی به آبادانی و رونق مناطق روستایی کمک می‌کند و حتی گاهی به عنوان راهکاری موثر برای بازگشت روستاییان مهاجر از شهرها به خانه‌ها و مزارع اجدادیشان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در محدوده تماس دهستان بالابند فریمان و بخش جلگه رخ تربیت حیدریه مزرعه گردشگری خزایی(احمد آباد خزایی ) بعنوان یک الگوی موفق قابل بررسی است.مورد دیگر در بخش مرکزی شهرستان فریمان در مجاورت(احمد آباد _ چرم) "روستای چرم"تلاشهای آقای عبیدی
تلاشی برای ایجاد مزرعه گردشگری محسوب می گردید.البته برخی مسئولان وقت انتقاداتی بر این فعالیت داشتند.که قضاوت در این باره از عهده ما خارج است.
اما نگارندگان فعالیت و علاقه جناب سید مصطفی و سید علی رضا عالمی در این مسیر را بخاطر موقعیت مکانی و شرایط توپوگرافیکی مثبت می دانند و امیدواریم با مهندسی معکوس و راهنمایی کارشناسان در این مسیر مشتاق تر شوند.

(قسمت دوم)
☀️گردشگری مزرعه، تجربه زندگی در محیط ساده و صمیمی

گردشگری مزرعه، تجربه زندگی در محیط ساده و صمیمی است که به افراد اجازه می‌دهد برای مدت کوتاهی هم شده از هیاهوی کلان شهرها و استرس‌های روزمره فاصله بگیرند و فراری نوستالژیک به روزهای خوب گذشته داشته باشند.(البته بشرط سهولت دسترسی به روستا ها و وجود جاده های مناسب)

در گردشگری مزرعه، گردشگران در منزل یا محلی که صاحب مزرعه مشخص کرده، اقامت می‌کنند و درباره فعالیت‌های مزرعه‌داری دانش و تجربه کسب می‌کنند. با این کار آن‌ها در کنار تفریح، برخی از کارهای مربوط به مزرعه‌داری را هم می‌آموزند و بدون این ‌که آسیبی بر اکوسیستم مناطق میزبان بزنند در فعالیت‌های سنتی کشاورزی مشارکت می‌کنند.
مثلا در مزرعه گردشگری روستای چرم باغ پرندگان و استخر و باغ میوه و ...
و در محدوده کله منار وجود تعداد زیادی بوقلمون یا باغات میوه و استفاده از شیوه های نوین کشت های زیر پلاستیک...وجود تعداد غاز و دامداری ‌‌‌‌‌...یا اندیشه ورزی محمد باقر خدادادپور در روستای سنگ نقره بخش قلندرآباد در جهت ایجاد توانمندسازی بانوان و برند سازی و اقامتگاه بومگردی و مزرعه گردشگری
خود شاهد این مدعا است که در شهرستان افراد علاقه مند وجود دارند.البته مهندس رضا عزیزی نیز
مدت ها است که با پرورش اسب ؛ پرورش ماهی، کشت گلخانه ای ؛ و دهها روش خلاقانه در جهت جهش تولید و ایجاد مزرعه گردشگری تلاش نموده است. و بارها جمع کثیری از دانشجویان مقاطع دوره دکتری؛ کارشناسی ارشد و ... مهمانان خارجی و داخلی از تجربه زیسته ایشان بهره مندشده اند.

گاهی هدف از بازدیدگردشگران، تمرکز ویژه بر کشاورزی و لذت بردن از باغات یا همراهی با حیوانات اهلی است، به این نوع گردشگری به طور خاص "گردشگری کشاورزی" گفته می‌شود. در گردشگری کشاورزی افراد می‌توانند اقامت چند روزه در مزرعه و منزل کشاورز (جای جای شهرستان فریمان) داشته باشند یا در محیط‌های مشخص شده کمپ بزنند، همچنین بازدیدهای آموزشی، صرف وعده‌های غذایی، فروش محصولات مزرعه و فعالیت‌های تفریحی و ورزشی در مزرعه(مانند نمونه آریاسپ فریمان) از دیگر کارهایی است که گردشگران می‌توانند انجام دهند. در این نوع گردشگری، کشاورز مجموعه‌ای از خدمات و تسهیلات رفاهی و اقامتی را برای گردشگران فراهم می‌کند.گاه فرد خلاق در مزرعه گردشگری کار با تلسکوپ(رصد ستارگان_رصد خورشیدی )را ترویج می نماید.

🟣قسمت سوم:

☀️جهت اخذ مجوز مزرعه گردشگری در شهرستان فریمان علاقمندان ابتدا باید به اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان محل اقامت مراجعه و فرم درخواست کتبی را تکمیل نمایند.

سپس توسط اداره شهرستان مدارک مورد نظر به اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان خراسان رضوی ارسال و پس از بررسی، بازدیدی مشترک توسط کارشناسان اداره‌کل و جهاد کشاورزی از مزرعه مورد نظر انجام می‌شود، با تایید کارشناسان و تایید استعلامات لازم درخواست در کمیته فنی طرح و مورد بررسی قرار گرفته و در صورت تایید مجوز لازم صادر می شود.

☀️مدارک لازم به منظور تکمیل فرم درخواست اولیه: فتوکپی از تمام صفحات شناسنامه، کارت ملی، مدرک تحصیلی و کارت پایان خدمت، فتوکپی ازسندمالکیت یا قرارداد محضری یا بنگاهی حداقل قرارداد اجاره از ۵سال کمتر نباید باشد، ارائه برنامه چهارفصل سال به طور خلاصه حداقل در۲صفحه
🟡شرایط اولیه زمین و مزرعه:
متراژ حداقل باغات ۵۰۰۰ متر و متراژ حداقل زمین زراعی ۱۰۰۰۰ متر
و اما یک پیشنهاد:
آماده سازی زیر ساخت ها خصوصا
جاده های روستایی و ...گامی در تسریع در این فعالت ها است.
و کلام آخر اینکه جهش تولید بدون توجه به روستا میسر نخواهد بود و روستا هامادر شهر ها محسوب شده وغفلت از آن مساوی است با مهاجرت
اهالی و پیدایش پدیده حاشیه نشینی
✅این فعالیت علمی و پژوهش میدانی با حمایت و راهنمایی مرکز توانمندسازی ایثارگران شهرستان فریمان صورت پذیرفت
⭐️پیمایش و مشاهدات میدانی در روستاهای کلاته رحمان؛ اره کمر؛ لوخی؛ سنگ نقره؛ لوشاب؛احمدآباد و چرم، ...برات آباد؛ گردآلود؛حسین آباد و التاتو و حسن آباد صوفی و چنار و باغ عباس و کاریز نو...صورت پذیرفت.